REUZENGILDE
Het doel van de Royer Reuzengilde is het in stand houden van het patrimonium van de Royse reuzen, door deel te nemen aan nationale en internationale reuzenommegangen waarbij de eigen(aardig)heden van de Royse bevolking uitgebeeld worden.
De Royer Reuzengilde bestaat uit 5 actieve leden ‘van het eerste uur’, aangevuld met een 20-tal leden en sympathisanten. De Royer Reuzengilde begeleidt met 15 gildebroeders de reus Hendrik van Wassenaer tijdens de activiteiten.
Activiteiten
Reuzenommegangen tijdens het zomerseizoen, maandelijkse vergaderingen (in CC cultuurpunt, iedere 3-de dinsdag van de maand), jaarlijkse ‘ichteroavend’ in de maand december, organisatie van en deelname aan andere socio-culturele activiteiten (uitstap naar Alden Biesen, bezoeken van andere gilden,…), om er enkele te noemen.
Lid worden
Indien u lid wil worden van de Reuzengilde, neem dan contact op met onze vereniging.
Witte Feesten in Gruitrode
Zoals ieder dorp heeft ook Gruitrode zijn “eigen-aard-igheden”. 18 Jaar lang was Gruitrode het gastdorp voor de Limburgse Wittefeesten, tijdens het tweede weekend van juli. Feestvieren daar kennen ze in Gruitrode wat van: in 1966 wordt “Jan Vanne Camp”, de 100-jarige, gevierd in een grandioze optocht en in 1979 komt “900 jaar Gruitrode” tot leven in een sublieme historische evovatie. Telkens is de ganse dorpsgemeenschap actief betrokken. 1986 is het jaar van de Limburgse Reuzenstoet.
Ontstaan van het Reuzencomite
Als uitlopers van het jaar van het dorp (1979) worden te Gruitrode twee reuzen tot leven gebracht: Zjang den Heimeier en Bet van in de DyvelsRijth. Deze reuzen stellen de royenaars voor die door noeste arbeid de schrale kempische zandgrond bewerkten tot vruchtbare landbouwgrond. Gruitrode in vroeger jaren bestond uit meer dan 5000 ha heide, kreupelhout en moerassen. Tot de dagelijkse bezigheden van de dorpelingen hoorden het kappen en maaien van de heide, het steken van turf… Het waren de kleine man èn vrouw die door hun noeste handenarbeid de bodem ontgonnen. De Dyvelsrijth is een gehucht gelegen tussen de Neerhovenstraat en de Breekiezel, richting Bree.
Deze reuzen zijn fictieve figuren. Op 14 november 1981 huwen Zjang en Bet en vanaf dan zijn zij een onafscheidelijk koppel. Het reuzenkoppel neemt deel aan verschillende nationale en internationale reuzenstoeten, met als belangrijkste optochten: reuzenstoeten in Hechtel (85), de Vlaamse Reuzenstoet in Amsterdam (87),Wenduine en Heusden-Zolder (88), Ottignies (91),… Ook staat het Het Reuzencomité, de voorloper van de Royer Reuzengilde, staat mede aan de wieg van de overkoepelende Limburgse Reuzengilde (L.R.G.), een samenwerking tussen de verschillende reuzengildes van beide Limburgen.
Met de zin “moge deze stoet een jaarlijks en vast gegeven worden in het Limburgs folkloreleven” kreeg het voorwoord van het informatieboekje over de Limburgse Reuzenstoet een roep naar opvolging. Het actieve reuzenbestaan viel vanaf de jaren 90 stil en Zjang en Bet werden vanaf dan op rust gesteld.
Maar de folklore en zeker de geschiedenis is nog niet dood! Na jaren van stil sluimeren en bezinning worden de koppen opnieuw bij elkaar gestoken. Er wordt gezocht naar een historische figuur die kan dienen als voorbeeld voor een nieuwe reus. Natuurlijk komt niet zomaar iedereen hiervoor in aanmerking: alleen iemand die bijzonder geliefd en vereerd wordt om zijn inzet voor alle inwoners kan in aanmerking komen. Velen vallen uit de boot. Unaniem wordt gekozen voor Hendrik van Wassenaer, commandeur van de Duitse Ridderorde en zetelend in Gruitrode van 15 januari 1667 tot 6 oktober 1683. In 1690 wordt hij zelfs landscommandeur van de Balije Alden Biesen. Helemaal in overeenstemming met zijn diep geloof had hij ten aanzien van zijn “onderdanen” en hulpbehoevenden een barmhartige en liefdadige ingesteldheid. Regelmatig namen armen op de stenen banken achter het kasteelportaal plaats, in de hoop een aalmoes te krijgen. Hun wachten werd meestal beloond. Geen wonder dat Hendrik van Wassenaer zeer geliefd was. Ondanks zijn hoge afkomst stond hij tussen de mensen. Toen Hendrik als nieuwe landcommandeur en Heer van Gruitrode op 5 september 1698 gehuldigd werd, droegen de Gruitrodenaren zelfs een lofdicht op: …Want in den duyst’ren tijt waert g’ons de schoonste lichten… Dus ieder groet sijn Heer, in sulck een groot vermaren, die eenen Vader was bij hun wel sesthien jaeren. Sij segghen dit met liefd’: en met een soet gheluyt soo roepen sij van Wassenaer noch uyt… Verheucht U nu o kempen lant, Wassenaer sweert u bijstant… Definitief afscheid nemen van hun gewezen, geliefde commandeur en heer hebben de Gruitrodenaren niet kunnen doen. Maar drie eeuwen na zijn overlijden is hij in de vorm van de Royse reus Hendrik van Wassenaer opnieuw tot leven gekomen.
Gruitrode verwelkomt Hendrik van Wassenaer
De reus Hendrik van Wassenaer wordt voor de eerste maal voorgesteld tijdens de Royse Feesten van 2007, welliswaar in een aangepaste gildenkledij en met een beperkte gilde. Deze voorstelling was tevens de start van de verjonging van de reuzengilde.Een vergevorderde samenwerking met de Royse Kastielhieren en een verjonging van de gildeleden zorgden ervoor dat er een nieuwe doorstart gerealiseerd kon worden. Hendrik wordt officieel ingeschreven in het bevolkingsregister van de gemeente Meeuwen-Gruitrode, op vrijdag 11 september 2009, op het binnenplein van de comanderij van de Duitse Ridderorde. Meter is Ruth Sheer, bekend van de blauwe bessen, en Peter is Krist Dreezen. De Reus maakt uitstappen naar de zee (Wenduine), gaat naar de braderie in Stokkem en maakt z’n eerste trip naar het buitenland (Oisterwijk, Nederland). Ook is er vanaf dan een website waarop veel informatie en beeldmateriaal te vinden is.
Wedergeboorte van Zjang en Beth
2011 staat in het jaar van de doop van Hendrik van Wassenaer en van de wedergeboorte van Zjang en Beth. In samenwerking met T.I.S.M. te Bree werden er nieuwe onderstellen gebouwd voor Zjang en Bet, de eerste Royse reuzen.
Hendrik van Wassenaer werd gedoopt op de binnenkoer van het kasteel, de commanderie, van Gruitrode in samenwerking met de Royse Feesten op zondag 29 augustus 2011 volgens de tradities die heersen in de Reuzenwereld. Reuzenpeter werd Lambert Hoelen, kluizenaar uit Bolderberg en reuzenmeter werd de Gèèselse Ermelindis van de reuzengilde van Oisterwijk-Heukelom-Moergestel uit Nederland.
Nieuwe koepelvereniging: Reuzen in Vlaanderen
De Royer Reuzengilde is ook afgevaardigd in de vzw Reuzen in Vlaanderen, door Jan Vanbroekhoven en Hans Leenders. Bekijk de website voor meer info.